De ontwikkelingen van de afgelopen 25 jaar laten een golfbeweging zien: gingen we eerst van standaardisatie naar maatwerk, nu gaan we van maatwerk naar gestandaardiseerde cloudoplossingen. Zowel organisaties als SAP-specialisten moeten bij deze bewegingen andere manieren van denken ontdekken.
Tekst: Peter van Leeuwen
Grote mainframes waarop met behulp van COBOL werd geprogrammeerd waren 25 jaar geleden de werkelijkheid. SAP was destijds één van de eerste softwarebedrijven die met een standaardpakket voor een mainframe op de markt kwam, SAP R2. Standaardisatie was de norm, met SAP R2 gebruikte je als organisatie de standaardmogelijkheden van het pakket.
Van mainframe naar clientserver
De volgende stap bracht een ware revolutie. Met de komst van de clientserver-variant SAP R3 kwam er een computer op het eigen bureau, verbonden met een server. Was een mainframe een geheimzinnig black box, nu konden gebruikers interactief zelf aan de slag.
Voor zowel organisaties als SAP-specialisten startte een zoektocht; wat betekent dit voor mijn organisatie? En wat betekent dit voor de rol van specialist? Rondom R2 lag de nadruk op business analyse; hoe ziet het proces er uit, en hoe brengen we dat onder in het standaardpakket. In R3 bleek echter niet alleen customizing mogelijk, maar ook het besluit om maatwerk toe te voegen werd steeds makkelijker genomen. In de consultancymarkt ontstond een grote verschuiving. De rol van de consultant bewoog zich van business consultant meer en meer naar SAP-consultant en ABAP’er. De focus lag vooral op de juiste inrichting van het systeem.
Van SAP R3 naar HANA
Nu zitten we volop in de overstap naar HANA en de cloud. Met de huidige ontwikkeling zien we eigenlijk een tegengestelde beweging ontstaan, waarin we weer naar standaardmogelijkheden gaan. Vanuit SAP zijn er twee belangrijke veranderingen die hieraan bijdragen. Ten eerste worden er steeds meer applicaties aangeboden vanuit de cloud. Daarnaast biedt SAP meer en meer standaardmodules aan, zoals Succesfactors of Travel & Expense, waar nauwelijks inrichting voor nodig is.
Veranderende rollen
Binnen SAP HANA en de cloud neemt SAP de technologie weer in eigen hand, net zoals bij de mainframes 25 jaar geleden. Dit heeft een grote impact op de gebruikers in organisaties. Deze gebruikers zijn nu vaak nog gewend dat hun vragen via maatwerk worden ingevuld; zij zullen zich meer en meer moeten focussen op het gebruik van de standaardapplicaties voor hun businessprocessen.
Deze ontwikkeling heeft niet alleen impact op de gebruikers, maar ook op de arbeidsmarkt. De rollen van functioneel SAP-consultant, ABAP’er en technisch consultant veranderen. Was de rol van SAP-consultant tijdens de overgang naar R3 en ECC-omgevingen meer een IT-rol geworden, nu is het tijd voor de omgekeerde beweging. SAP-specialisten zullen weer meer business analist worden en zich richten op de vraag: hoe verander ik de bedrijfsprocessen zodat het binnen het standaardpakket past.
Voor de programmeurs en technisch consultants komt er een verschuiving van programmeren en performance tunen naar integreren. Zij merken dat er steeds minder maatwerk nodig is dan de afgelopen 15 jaar. De nadruk ligt op integratie en interfacing, zodat de applicaties een plaats krijgen binnen het totale landschap.
Fundamentele verandering
Kortom, we zitten midden in een omgekeerde revolutie. Zijn we in het verleden van business-georiënteerd naar IT-georiënteerd gegaan, nu bewegen we van IT-georiënteerd naar business-georiënteerd. Wat betekent dit voor de processen in jouw organisatie? En voor de arbeidsmarkt?